วันเด็กผ่านพ้นไปอีกปีแล้ว
แต่การดำเนินชีวิตเด็กเพิ่งจะเริ่มสำหรับ ปีนี้
อีกสามร้อยกว่าวันรอท่าอยู่ข้างหน้า
ทั้งสำหรับเด็กแต่ละวัย
ทั้งสำหรับพ่อแม่ครูบาอาจารย์
ทั้งสำหรับสังคมรัฐหน่วยงานที่เกี่ยวข้อง
แม้มองว่าเป็นวัยสดใสไร้กังวล
ทว่ากว่าจะเติบโตกว่าจะเรียนรู้ชีวิตแต่ละขั้นตอน
ยังต้องลำบากยังต้องพากเพียรยังต้องลองผิดลองถูก
เพราะเรียนรู้วิชาการทักษะเทคโนโลยีไม่ยากนัก
แต่เรียนรู้วิชาชีวิตนั้นยากแสนยาก
เรียนกันทั้งชีวิตก็ยังไม่มีวันจบหลักสูตร
แถมจะเรียนจะรู้ตัวคนเดียวไม่สำเร็จ
ต้องมีคนรอบข้างช่วยแนะช่วยสอนช่วยชี้นำ
ทั้งด้วยคำพูดคำจาทั้งด้วยแบบอย่างชีวิต
เริ่มต้นในครอบครัวที่เด็กถือกำเนิดมานั่นแหละ
คุณพ่อคุณแม่มีบทบาทหล่อหลอมลูกน้อย
จะให้ลูกเติบโตอย่างไรมีนิสัยใจคอแบบไหน
ด้วยการปฏิบัติกับลูกวันต่อวันทุกด้าน
ปฏิกิริยาที่ลูกตอบโต้แต่ละท่าทีและคำพูดของพ่อแม่
ซึมซับพอกพูนเป็นนิสัยใจคอลูกวันแล้ววันเล่า
ทั้งแง่ดีแง่สร้างสรรค์ทั้งแง่เสียบกพร่องทำลาย...
นิตยสารต่างประเทศเล่มหนึ่งพูดถึงการอบรม
เน้นชัดสิ่งที่คุณพ่อคุณแม่พึงหลีกเลี่ยง
หากไม่ต้องการเลี้ยงลูกเป็นอันธพาล โดยไม่ตั้งใจ
พร้อมกับระบุเป็นประเด็นที่คุณพ่อคุณแม่มักผิดพลาด
โดยคิดว่าเป็นความรักความหวังดีต่อลูก
หนึ่ง ให้ทุกอย่างที่ลูกต้องการ
ลูกจะเติบโตพร้อมกับความตระหนักใจว่า
โลกเป็นหนี้เขาในทุกสิ่งที่เขาต้องมีเพื่อดำเนินชีวิต
สอง หัวเราะชอบใจเมื่อลูก พูดคำหยาบที่คุณพ่อคุณแม่พูด
ลูกจะได้รู้สึกฮึกเหิมและพูดอย่างมันปาก
สามอย่าอบรมลูกด้านจิตใจ ด้านศาสนา
ถือว่าเป็นเรื่องที่ลูกโตแล้วเลือกได้เอง
ทำไมไม่สอนให้ลูกพูดภาษาไทย
ไว้โตแล้วลูกจะเลือกพูดภาษาอะไรตามใจเขาบ้าง
สี่ชมลูกให้มากไว้ต่อ หน้าเพื่อนและคนรู้จัก
ลูกจะได้มั่นใจว่าฉลาดกว่าเพื่อนทุกคน
ห้าหลีกเลี่ยงใช้คำว่า “ผิด”
เพราะอาจจะทำให้ลูกเกิดปมด้อยรู้สึกผิด
เมื่อโตขึ้นและถูกลงโทษเพราะทำผิด
เขาจะได้โทษว่าสังคมต่อต้านเบียดเบียนเขาตลอด
หก คอยเก็บทุกอย่างที่ลูก ทิ้งไว้ระเกะระกะ
ไม่ว่าเสื้อผ้า รองเท้า หนังสือ เครื่องเล่น
คอยทำทุกอย่างให้ลูก
เขาจะได้เคยตัวโยนความรับผิดชอบให้คนรอบข้าง
เจ็ด ปล่อยให้ลูกอ่าน ดู คิด ทุกอย่างที่ต้องการ
เหมือนกับยื่นถ้วยทองให้ลูกดื่ม
ไม่สนใจว่าในถ้วยมีอะไรที่เขาดื่มเข้าไปบ้าง
แปดทะเลาะตบตีกันต่อหน้า ลูก
ลูกจะได้ทำเช่นเดียวกันเมื่อมีครอบครัวของเขาเอง
เก้า พูดเข้าข้างลูกต่อหน้าครูต่อหน้าเพื่อนบ้านต่อหน้าตำรวจ
ยืนยันกับลูกว่าทุกคนมีอคติกับเขา
สิบ พอลูกโตขึ้นทำตัวเหลว ไหลเป็นอันธพาล
พ่อแม่ค่อยพูดแก้ตัวว่า “สั่งสอน แล้วไม่ยอมจำ”
แต่คงฟังไม่ขึ้น...ก็ตั้งแต่แรก แล้วนั่นแหละ
กว่าลูกจะโตก็สายเกินแก้แล้ว •